تعیین تاثیر پوشش گیاهی در سازه پل‎های جاده فرودگاه زابل بر ظرفیت عبور سیلاب کانال زهک- نیاتک
کد مقاله : 1020-WER
نویسندگان
سید محمدباقر طباطبایی1، فرزاد حسن پور *2، سید مصطفی طباطبایی3
1دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل
2دانشیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل
3مربی گروه مهندسی عمران، دانشگاه آزاد اسلامی، زابل
چکیده مقاله
تغییرات اندازه، هندسه ناهمواری‌ها و مصالح بستر کانال‌ها تأثیر مستقیمی بر مقادیر زبری و مقاومت در مقابل جریان دارد. پوشش گیاهی در مجاری و کانال‌های روباز نقش بسزایی بر مؤلفه‌های اصلی جریان نظیر سرعت و تنش برشی دارد. رودخانه سیستان مهم‌ترین منبع تأمین آب دشت سیستان می‌باشد. منشأ این رودخانه در مرز شرقی ایران، رودخانه هیرمند در کشور افغانستان است که پس از طی 1050 کیلومتر وارد ایران می‌شود. سیل بر زهک - نیاتک به طول 45 کیلومتر که از سرریز زهک نیاتک شروع و تا هامون صابوری ادامه دارد. این سیل بر به‎منظور کاهش خطرات سرریز جریان رودخانه سیستان و افزایش پتانسیل آبگیری از رودخانه هیرمند به میزان 2200 مترمکعب بر ثانیه در شرایط سیلابی طراحی و احداث گردیده است. در این تحقیق مدل‌سازی هیدرولیکی جریان به‌وسیله نرم‌افزار HEC RAS که یک مدل ریاضی مرسوم در تحلیل داده‌های جریان‌های یک‌بعدی دائمی و غیردائمی است در جهت مدل‌سازی پوشش گیاهی و تأثیر آن بر میزان افزایش سطح آب ایجاد شده در بستر سیل‎بر زهک - نیاتک استفاده گردید. ابتدا اطلاعات هندسی مقاطع عرضی از طریق نقشه‌برداری تمام مسیر جریان در سیل بر به دست آمد و مشخصات سازه‌های مختلف در مسیر رودخانه نظیر پل‌ها تهیه شد. سپس داده‌های پوشش گیاهی تمام مسیر برداشت گردیده و در قالب مدل HEC RAS داده‌ها وارد شده و طول منحنی برگشت آب آن در شرایط مختلف تعیین گردید. نتایج نشان داد‎ پوشش گیاهی باعث افزایش تراز سطح آب و کاهش ظرفیت عبور کانال سیل بر زهک نیاتک به 400 مترمکعب در ثانیه شده است.
کلیدواژه ها
سیلاب، پوشش گیاهی، برگشت سطح آب، HEC RAS
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی