ارزیابی میزان تبخیر، تعرق و برگاب در سطح حوضه آبریز با رویکرد حسابداری آب
کد مقاله : 1015-WER
نویسندگان
الهام امانی *1، مجتبی شوریان2، حمید کاردان مقدم3
1دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، دانشگاه شهید بهشتی
2استادیار، دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط‌ زیست، دانشگاه شهید بهشتی
3استادیار پژوهشی، موسسه تحقیقات آب، وزارت نیرو
چکیده مقاله
رشد جمعیت و توسعه، تغییر الگوی مصرف و رشد اقتصادی از دلایل افزایش مصارف آب بوده که سبب ایجاد چالش در تامین آب شده است. این چالش‌ها سبب برداشت بیش از توان آبخوان‌ها، تخریب خاک، کاهش توان محیط‌زیست و بیابان زایی ناشی از فعالیت‌های انسان شده است. در این راستا تدوین یک چارچوب جهت مدیریت منابع آب از نظر منابع و مصارف و چرخه هیدرولوژیکی بسیار حائز اهمیت است. رویکرد حسابداری آب یکی از ابزارهای سازماندهی و ارزیابی یکپارچه سیستم های منابع آب از طریق پیوند بین داده‌های هیدرولوژیکی، زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی معرفی می شود. در این پژوهش با رویکرد حسابداری آب WA+ و با استفاده از محصولات FAO، ارزیابی میزان منابع آب و تقسیم‌بندی تبخیر و تعرق حوضه مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به میزان بارش منطقه، کسری منابع آب، جریان خروجی از حوضه و تبخیر تعرق موجود در هر کلاس کاربری اراضی، در کاربرگ اول چارچوب حسابداری آب محاسبه شد. سپس با محاسبه کاربرگ تبخیر تعرق، مصارف مفید و غیر مفید از یکدیگر تفکیک گردید. نتایج نشان داد که از حجم 682.4 میلیون‌‌مترمکعب آب ورودی به سیستم، 601.2 میلیون‌مترمکعب صرف تبخیر و تعرق و حجم 81.13 میلیون‌مترمکعب بصورت جریانات سطحی از حوضه وارد دریاچه ارومیه می‌شود. در کاربرگ دوم برای کشت‌های منتخب در کاربری اراضی میزان تبخیر، تعرق و برگاب 446.25 میلیون‌مترمکعب به عنوان حجم مفید در فعالیت‌های کشاورزی و محیط‌ زیست و 150.77 میلیون‌مترمکعب به عنوان تبخیر و تعرق غیرمفید تعیین شد.
کلیدواژه ها
مدیریت منابع آب، حسابداری آب، منابع و مصارف، تبخیر-تعرق
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی