تحلیل همگنی و روند داده‌های میانگین ماهانه بارش، حداقل و حداکثر دما در حوضه آبریز تالاب جازموریان
کد مقاله : 1007-WER
نویسندگان
مرضیه محسنی *1، مرجان ذکایی2
1استادیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی سیرجان
2دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی سیرجان
چکیده مقاله
بررسی همگنی و روند داده‌های هواشناسی یکی از چالش‌های اصلی در مطالعات اقلیمی، هیدرولوژی و منابع آب است. منطقه مورد مطالعه در این مقاله، حوضه آبریز تالاب جازموریان می‌باشد. در طی چند سال اخیر کاهش بارش‌ و احداث سدهای بسیار در این حوضه، موجب خشک شدن تالاب جازموریان و افزایش پدیده گردو غبار در منطقه شده است. جهت مدیریت و برنامه‌ریزی‌های آتی تالاب جازموریان تحلیل سری زمانی داده‌های بارش، دمای حداقل و دمای حداکثر که از پارامترهای مهم اقلیمی هستند ضروری است. برای این منظور، سری زمانی داده‌های دمای حداقل، حداکثر و میانگین بارش سه ایستگاه بافت، کهنوج و ایرانشهر برای دوره آماری 1990-2020 با استفاده از آزمون‌های آماری همگنی (نرمال استاندارد، پتی، بیشاند و فن نیومن) مورد ارزیابی قرار گرفته است. طبق نتایج به دست آمده از آزمون‌های همگنی، 88% از داده‌های میانگین ماهانه بارش همگن می‌باشند، اما داده‌های مربوط به دمای حداقل و حداکثر در بیشتر ماهها ناهمگن هستند. علاوه براین تطابق قابل توجهی میان نتایج آزمون‌های مختلف در بررسی همگنی متغیرهای اقلیمی منطقه مشاهده شده است. در بررسی روند داده‌ها با استفاده از آزمون من کندال، در هر سه ایستگاه بیشترین روند مربوط به داده‌های دمای حداقل بوده که روند افزایشی دارند. بنابراین می‌توان گفت علاوه بر تاثیر عوامل انسانی، پدیده تغییر اقلیم نیز بایستی به عنوان یک عامل تاثیرگذار بر فرآیندهای هیدرولوژیکی منطقه و خشک شدن تالاب، مورد توجه قرار گیرد.
کلیدواژه ها
آزمون من کندال، آزمون همگنی، بیشاند، پتی، نرمال استاندارد، فون نیومن
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی